Dapp (dapp, dApp hoặc DApps) thường được gọi là ứng dụng phi tập trung hay ứng dụng phân quyền, một thuật ngữ khá phổ biến trong thị trường tiền điện tử, và kể từ khi công nghệ Blockchain ra đời, đặc biệt là với mạng lưới Ethereum hay mới đây nhất là Tron. DApp là một khái niệm mới mẻ và khá phức tạp. Vậy DApp là gì? Nó hoạt động như thế nào? Có mấy loại DApps? Cùng Tôi Yêu Bitcoin tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Nội dung chính
DApps (Ứng dụng phi tập trung) là gì?
DApp là viết tắt của từ Decentralized Applications, có nghĩa là ứng dụng phân quyền hay phi tập trung. Dapp ra đời sau khi công nghệ Blockchain và các hợp đồng thông minh được tạo ra bởi Satoshi Nakamoto – cha đẻ của Bitcoin. Không dễ dàng để có thể tóm tắt được định nghĩa của Dapps trong chỉ 1 – 2 dòng, bởi một ứng dụng cần phải có một tập hợp những đặc tính cụ thể mới đủ điều kiện trở thành DApp.
Theo David Johnston và các thành viên thuộc quỹ Dapps thì để một ứng dụng được cho là một Ứng dụng phân quyền Dapp, nó phải đáp ứng được những điều kiện tối thiểu sau:
- Ứng dụng phải 100% mã nguồn mở, được điều hành tự động, và không có tổ chức nào kiểm soát được phần lớn token của nó. Ứng dụng có thể điều chỉnh giao thức của nó để đáp ứng các cải tiến được đề xuất và phản hồi của thị trường nhưng tất cả các thay đổi phải được quyết định bởi sự đồng thuận của người dùng.
- Ứng dụng cần phải có một token mã hóa (Bitcoin hay một token nội bộ cho hệ thống của chính nó). Token này cần thiết cho việc truy cập vào ứng dụng và bất kỳ đóng góp giá trị nào cũng nên được thưởng bằng token của ứng dụng.
- Dữ liệu và hồ sơ hoạt động của ứng dụng phải được lưu trữ mã hóa trong một blockchain công cộng, phi tập trung để tránh việc tập trung hóa, dễ thành điểm yếu.
- Ứng dụng phải tạo token theo thuật toán mật mã chuẩn đóng vai trò là bằng chứng về các nút giá trị đang đóng góp cho ứng dụng (Bitcoin sử dụng thuật toán Proof of Work).
Trong Whitepaper (sách trắng) của Bitcoin, Satoshi Nakamoto đã mô tả sáng chế của mình là “Hệ thống tiền mã hóa ngang hàng”. Bitcoin đã cho thấy rằng nó có thể giải quyết hiệu quả các vấn đề phát sinh từ hệ thống tiền mặtđiện tử không tin cậy và có thể mở rộng bằng cách sử dụng sổ cái Blockchain. Bên cạnh đó, Bitcoin cũng là một ứng dụng mà người dùng có thể tương tác với nhau thông qua phần mềm máy tính. Như vậy, dựa theo các tiêu chí trên thì Bitcoin cũng sẽ được đánh giá như một Dapps.
Phân loại các ứng dụng phân quyền DApp
Các ứng dụng phân quyền có thể được phân loại dựa vào một số đặc điểm cụ thể. Bài viết này sẽ phân loại Dapps dựa trên đặc tính là có sở hữu blockchain riêng hay xây dựng dựa trên blockchain khác. Với cách phân loại này thì có 3 loại DApps:
| Loại 1 | Loại 2 | Loại 3 |
| Loại DApps này có blockchain của riêng nó (giống như Bitcoin). Các loại altcoins khác cũng rơi vào loại này. | Loại DApps này sử dụng blockchain của DApp Loại I. Loại II này là các protocol và có các tokens cần thiết cho các tính năng của nó. Ví dụ về DApp loại là Omni Protocol. | Các DApps loại này sử dụng protocol của DApp lại II. Ví dụ, SAFE network sử dụng Omni Protocal để phát hành SafeCoin được sử dụng để tạo ra các file storage phân phối. |
Để dễ hiểu hơn, chúng ta có thể làm phép so sánh giữa các DApps và các ứng dụng máy tính thông thường. DApps loại 1 cũng tương tự như hệ điều hành máy vi tính chúng ta sử dụng hàng ngày. Trong khi đó DApps loại 2 là các phần mềm hỗ trợ cho công việc hàng ngày (MS Office, Photoshop v.v). Và DApps loại 3 là các phần mềm chuyên biệt hóa hay Plugin để hỗ trợ cho các ứng dụng công việc (Ví dụ: các Plugin với các tính năng đặc biệt như biên dịch ngôn ngữ, chuyển đổi tập tin hỗ trợ cho Ms Office)
Một DApp hoạt động như thế nào?
DApps hoạt bằng cách thực hiện tất cả bốn tiêu chí mà chúng ta đã thảo luận trong phần đầu tiên. Điều này có nghĩa rằng một DApp là một nền tảng phần mềm mã nguồn mở được thực hiện trên các blockchain phi tập trung và được nạp nhiên liệu bằng các token được tạo ra bằng cách sử dụng một giao thức / thuật toán.
Là một ứng dụng nguồn mở làm cho DApp thực sự phi tập trung bởi bất cứ ai cũng có thể nhìn thấy và đóng góp cho source code. Nó cũng đẩy nhanh quá trình cho khả năng mở rộng của phát triển sản phẩm cả về chất lượng và số lượng.
Phi tập trung hoá ứng dụng bằng cách sử dụng blockchain là bước tiếp theo. Blockchain phục vụ như một sổ cái vĩnh viễn của các hồ sơ / giao dịch mà bất kỳ ai cũng có thể tham khảo bất cứ lúc nào.
Và cuối cùng, để thêm records / giao dịch vào sổ cái như vậy, token được sử dụng được khai thác hoặc tiền khai thác bằng cách sử dụng các thuật toán / giao thức khác nhau.
Hiện nay, các giao thức phổ biến được sử dụng là Bằng chứng công việc (mà Bitcoin sử dụng) hoặc Bằng chứng cổ phần (mà Dash sử dụng). Chúng được sử dụng để đạt được sự đồng thuận hoặc thỏa thuận giữa tất cả người dùng của một DApp cụ thể.
- Proof-of-work (POW) đòi hỏi thợ mỏ khai thác các khối và nhận phần thưởng. Bởi vì các khối khai thác và thêm chúng vào chuỗi là một quá trình tiêu thụ năng lượng, điều này cũng giữ cho blockchain an toàn.
- Proof-of-stake (POS) yêu cầu giữ và nắm cổ phần của các token để trở thành một masternode đủ điều kiện. Điều này cũng bảo vệ blockchain và giúp xử lý các giao dịch.
Giá trị của ứng dụng phi tập trung DApps
Blockchain đã mang lại những lợi ích không thể chối cãi cho công nghệ và tài chính tương lai. DApps với vai trò điều hành blockchain và ứng dụng triệt để blockchain giúp phát triển nhiều ngành công nghiệp trong tương lai. Hàng loại các dự án trẻ ra đời, nhằm giải quyết nhiều giới hạn trong từng ngành. Dù có thành công hay không thì đó cũng là bằng chứng cho thấy sự phát triển không ngừng các ứng dụng phân quyền khác nhau.
DApps hay Ứng dụng phân quyền sử dụng mạng ngang hàng giúp trao lại chủ quyền cho những dữ liệu chúng ta sở hữu. Không một bên thứ ba nào có thể theo dõi, chỉnh sửa hay ngăn chặn chúng.
Việc cắt giảm được bên trung gian, mang lại những lợi ích lớn lao về mặt tài chính cho người dùng cũng như những tổ chức lớn. Mang lại cơ hội kiếm thêm thu nhập cho các freelancer có năng lực, giảm đi những mức phí hoa hồng đắt đỏ cũng như những lừa đảo qua mạng cho cả đôi bên đối tác.
Cuối cùng, đây cũng chỉ mới là bình minh của blockchain và ngành công nghiệp crypto nói chung. DApps sẽ ngày một phát triển nhờ tính chất mã nguồn mở và vì cộng đồng. Do đó, những giá trị DApps mang lại sẽ ngày một mở rộng, khó mà nói hết trong vài dòng.
Lời kết
Trên đây là bài viết “DApp (Ứng dụng phi tập trung) là gì? Cách thức hoạt động như thế nào? Lợi ích Dapps mang lại là gì?” hi vọng nó sẽ mang đến những kiến thức hữu ích nhất cho bạn đọc về khái niệm ứng dụng phân quyền Dapp, một định nghĩa có lẽ với những người mới tìm hiểu là khá phức tạp. Nếu bạn thấy bài viết này của ToiYeuBitcoin bổ ích thì đừng quên Like, Share và đánh giá 5 sao để ủng hộ chúng tôi nhé. Chúc bạn thành công.
Tham gia kênh của chúng tôi để cập nhật tin tức và kiến thức hữu ích nhất tại:
- Telegram: https://t.me/toiyeubitcoin
- Facebook: https://www.facebook.com/toiyeubitcoindotcom/
Bài viết được tham khảo từ Payvnn
