Smart Contract (Hợp đồng thông minh) – một thuật ngữ mà có thể bạn đã gặp rất nhiều khi tìm hiểu về lĩnh vực Blockchain và tiền mã hóa, đặc biệt là Ethereum. Vậy Smart Contract là cái gì? Nó hoạt động ra sao? Ứng dụng và lợi ích của các hợp đồng thông minh này như thế nào? Hãy cùng Tôi Yêu Bitcoin tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Nội dung chính
Smart Contract (Hợp đồng thông minh) là gì?
Smart Contract hay thường được gọi là Hợp đồng thông minh là một bộ giao thức rất đặc biệt có khả năng tự đưa ra các điều khoản, thỏa thuận giữa các bên và thực thi luôn thỏa thuận của hệ thống máy tính bằng cách sử dụng công nghệ Blockchain. Mục đích của Smart Contract là đóng góp, xác nhận hay tiến hành đàm phán giữa các bên mà không cần thông qua một bên thứ ba trung gian.
Mình lấy ví vụ, khi bạn và một người nào đó thực hiện giao dịch mua bán nhà đất thì cần phải có hợp đồng và một bên thứ 3 có thẩm quyền pháp lý của nhà nước để xác nhận. Nhưng với Smart Contract thì bạn có thể loại bỏ bên thứ 3 mà vẫn thực hiện giao dịch một cách minh bạch và an toàn.
Lịch sử ra đời của Smart Contract?
Khái niệm Smart Contract được phác họa bởi Nick Szabo vào năm 1994, ông là một học giả trong ngành luật, đồng thời cũng là người tham gia vào lĩnh vực tiền mã hóa, ông nhận ra rằng có thể dùng sổ cái phân quyền cho Smart Contract. Tuy nhiên, ở thơi điểm đó vẫn chưa có đủ phương tiện kỹ thuật thích hợp để thực hiện hóa mọi thứ. Phải cho đến khi công nghệ Blockchain ra đời và sự xuất hiện của Ethereum thì ý tưởng về Smart Contract của ông mới được phổ biến đến đồng đảo người dùng, cung cấp cho chúng ta thêm một phương thức mới để thiết lập hợp đồng.
Smart Contract Ethereum hoạt động như thế nào?
Định nghĩa và cách thức hoạt động của Smart Contract với nhiều người vẫn còn khá mơ hồ và khó hiểu, để giải thích một cách đơn giản nhất thì bạn có thể hiểu nguyên lý vận hành của Smart Contract nó tương tự như việc một chiếc máy bán hàng tự động vậy, chung chỉ tự động thực hiện những lệnh do con người lập trình sẵn từ trước.
Đầu tiên, tài sản và điều khoản của hợp đồng sẽ được mã hóa và chuyển vào một block của Blockchain, sau đó Smart Contract này tiếp tục được phân phối và copy sang các node hoạt động trên nền tảng đó. Sau khi có lệnh triển khai thì hợp đồng sẽ được thực hiện theo đúng điều khoản được lập trình sẵn. Đồng thời, smart contract cũng tự động kiểm tra quá trình thực hiện các cam kết đã nêu trong hợp đồng.
Làm thế nào để tạo ra một Smart Contract?
Để lập trình nên một smart contract, bạn cần:
- Chủ thể hợp đồng: Chương trình phải được cấp khả năng truy cập đến sản phẩm/dịch vụ liệt kê trong hợp đồng để có thể tự động khóa hay mở khóa chúng.
- Chữ kí điện tử: Tất cả các bên tham gia đồng ý triển khai thoả thuận bằng private key của họ.
- Điều khoản hợp đồng: Điều khoản của smart contract có dạng một chuỗi các hoạt động. Các bên tham gia hợp đồng đều phải ký chấp nhận nó.
- Nền tảng phân quyền: Smart contract sau khi hoàn tất sẽ được tải lên Blockchain của nền tảng phân quyền tương ứng và được phân phối về cho các node của nền tảng ấy.
Ưu và nhược điểm của Smart Contract là gì?
1. Ưu điểm của Smart Contract
- Tiết kiệm chi phí là ưu điểm tiếp theo, thay vì phải trả phí cho bên làm chứng thì bạn chỉ cần trả một khoản phí rất nhỏ cho mạng lưới blockchain.
- Linh hoạt: hệ thống máy tính tự động sắp xếp và thực thi chính xác những quy định trong hợp đồng thông minh. Từng trường hợp có thể được xử lý linh hoạt và hiệu quả cho người sử dụng.
- Minh bạch, rõ ràng: mọi giao dịch đều được ghi nhận trên blockchain, có thể truy dấu ra nguồn gốc và không thể đảo nghịch giao dịch.
- Độ tin tưởng cao: với smart contract và blockchain mã hóa, không một bên nào có thể can thiệp vào quá trình thực thi cũng như thỏa thuận của hợp đồng một khi đã được hoàn tất.
- Nhanh, gọn và tiện lợi: với sự trợ giúp của blockchain, một hợp đồng thông minh có thể thiết lập và thực thi chỉ trong vài giây. Hợp đồng cũng có thể cùng lúc thiết lập với nhiều người khác nhau và dùng đi dùng lại nhiều lần, rất tiện lợi.
2. Nhược điểm của Smart Contract
- Tính pháp lý: Bạn không được bảo vệ quyền lợi khi xảy ra lỗi phát sinh do pháp luật chưa có chính sách để khai thác, quản lý smart contract
- Rủi ro từ internet: Bản chất của smart contract là an toàn, nhưng nếu bạn để lộ một số thông tin nhạy cảm hoặc bị các hacker khai thác thì chắc chắn sẽ gặp những trường hợp rắc rối. Điều này là hoàn toàn có thể xảy ra khi bạn “sống” trên môi trường internet.
- Nhân tố con người: Vì toàn bộ phần mã được soạn thảo bởi con người, và họ vẫn có thể mắc lỗi. Nếu smart contract đã được tải lên Blockchain, các nhà lập trình sẽ không thể nào thay đổi được nó.
Ứng dụng của Smart Contract trong thực tế
1. Sử dụng cho các cuộc Bầu cử
Việc thao tứng kết quả bầu cử là rất khó, tuy nhiên vẫn có thể xảy ra, nhưng hợp đồng thông minh thì sẽ bao giờ có thể thao túng. Bởi vì những phiếu vote được bảo vệ bởi sổ cái sẽ cần được giải mã và cần phải có một quyền truy cập đủ mạnh để tiếp cận nó. Và sự thực là không ai nắm trong tay quyền lực như vậy trong blockchain.
2. Logistics (Chuỗi cung ứng)
Chuỗi cung ứng trong bất kì doanh nghiệp nào đều là một hệ thống kéo dài và gồm nhiều bộ phận khác nhau. Mỗi bộ phận đều có những công việc nhất định, mà phải làm tuần tự. Và phải được ghi lại để khi xảy ra phát sinh còn biết vấn đề ở đâu
Đây là một quá trình dài hơi và kém năng suất, nhưng với Smart Contract thì mỗi bộ phận tham gia đều có thể theo dõi tiến trình công việc để từ đó hoàn thành nhiệm vụ đúng hạn. Smart contract bảo đảm tính minh bạch trong điều khoản hợp đồng, chống gian lận.
Nó còn có thể cung cấp cho ta khả năng giám sát quá trình cung ứng nếu như được tích hợp chung với Mạng lưới vạn vật kết nối bằng Internet (Internet of Things).
3. Sử dụng cho các nhà quản lý
Blockchain không chỉ cung cấp một sổ cái đáng tin cậy, mà còn loại bỏ những rủi ro nhờ vào một hệ thống tự động, minh bạch và chính xác. Thông thường, hoạt động kinh doanh thường không phải lúc nào cũng thuận lợi do phải đợi sự đồng thuận hay giải quyết các vấn đề bên ngoài và nội bộ. Sổ cái Blockchain sẽ giải quyết việc này.
Vào năm 2015, Tập đoàn Trust & Clearing (DTCC) đã sử dụng một sổ cái Blockchain để lưu trữ thông tin về tài sản chứng khoán trị giá 1.500 nghìn tỷ USD, đồng nghĩa với 345 triệu giao dịch.
4. Dịch vụ y tế
Với Smart Contract thì hồ sơ bệnh lý của người bệnh sẽ được mã hóa và lưu trữ trên Blockchain với một khóa riêng, chỉ những người có khóa đó mới có thể truy cập vào xem hồ sơ được. Đồng thời các hóa đơn cho các cuộc phẫu thuật được lưu trữ trên Blockchain và được tự động chuyển cho bên bảo hiểm. Sổ cái cũng có thể được sử dụng trong việc quản lý chăm sóc y tế, ví dụ như giám sát thuốc men, kết quả xét nghiệm và quản lý các nguồn cung y tế.
Bên cạnh đó Smart contract còn có vô vàn ứng dụng khác, ví dụ như trong quản lí, dịch vụ ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản, vân vân và vân vân.
Lời kết
Ok. Trên đây là bài viết tổng quan kiến thức từ cơ bản đến nâng cao về Smart Contract (Hợp đồng thông minh), hi vọng nó sẽ có ích cho những bạn mới tìm hiểu cũng như có kinh nghiệm rồi thì có thể tham khảo và góp ý cho Blog. Nếu bạn cảm thấy bài viết “Smart Contract (Hợp đồng thông minh) là gì? Ưu và nhược điểm, cách hoạt động ra sao? Ứng dụng như thế nào?” hữu ích thì đừng quên Like, Share và đánh giá 5 sao để ủng hộ Blog ToiyeuBitcoin nhé. Chúc bạn thành công.
Tham gia kênh của chúng tôi để cập nhật tin tức và kiến thức hữu ích nhất tại:
- Telegram: https://t.me/toiyeubitcoin
- Facebook: https://www.facebook.com/toiyeubitcoindotcom/
Từ khóa tìm kiếm tới bài viết: Smart contract la gi, smart contract ethereum là gì, smart contract blockchain là gì, ứng dụng smart contract, viết smart contract, dịch vụ smart contract, phat trien smart contract, tạo smart contract, lập trình smart contract, hop dong thong minh la gi, ứng dụng của hợp đồng thông minh, hop dong thong minh eth, hợp đồng thông minh erc20.
